PSO Toelichtingen archief |
Ludwig van Beethoven (1770-1827)Wat Beethoven inspireerde tot het schrijven van een concert voor pianotrio en orkest is niet bekend. De combinatie van viool, cello en piano in dit concert dat de bijnaam Tripel Concert kreeg, was verre van gebruikelijk. Pas ruim een eeuw later waagden andere componisten zich aan het schrijven van een concert voor deze uitzonderlijke combinatie van solo-instrumenten. Uit aantekeningen van Beethovens secretaris en biograaf Anton Schindler blijkt dat Beethoven dit concert schreef voor de pianist aartshertog Rudolf van Oostenrijk. Deze was kort daarvoor leerling van Beethoven geworden en dat verklaart waarom de componist de pianopartij relatief eenvoudig heeft gehouden. De veeleisende viool- en cellopartij schreef Beethoven voor de musici die de aartshertog in dienst had, de violist Karl August Scheidler en de cellist Anton Kraft. Opmerkelijke compositie In de jaren 1803 en 1804 werkte Beethoven aan dit concert en tijdens het componeren bood hij het diverse keren aan de uitgever Breitkof & Härtel ter publicatie aan. Echter zonder succes. Pas in 1807 werd het werk uitgegeven, waarna een jaar later de eerste openbare uitvoering ervan plaatsvond. Alhoewel Beethoven het concert voor aartshertog Rudolf had geschreven, droeg hij het niet aan hem op. Bij de eerste uitgave bleek dat hij het aan zijn maecenas Prins Franz Joseph von Lobkowitz had opgedragen. Wellicht heeft Beethoven op deze manier zijn dankbaarheid aan de prins willen uiten, die een aantal besloten uitvoeringen van het concert in zijn paleis mogelijk gemaakt had. Alhoewel dit concert voor deze uitzonderlijk combinatie van solo-instrumenten zeker niet tot Beethovens meesterwerken gerekend kan worden, zoals zijn laatste twee pianoconcerten of zijn vioolconcert, is dit Tripel Concert wel van zeer groot belang geweest voor die latere werken en heeft Beethoven met dit concert zeker een opmerkelijke compositie geschreven. |